Kutaja Phanita is an Ayurvedic medicinal preparation used in treating all types of Arshas. It was formulated by Maharishi Bhela. It is good for the children.

The Reference Shloka —
पलानिदश बीजानां कुटजस्याष्टभिस्त्वचः |
पलैष्षड्भिश्च मूलस्य चतुर्भिः कुसुमस्य च ||
द्वाभ्यां पलाभ्यां पत्रस्य सहितानि चतुष्टये |
जलाढकानां संक्षुद्य निक्षिप्याग्नावधिश्रयेत् ||
पादशेषे कषायेस्मिन् पूते वस्त्रावगालनात् |
पलानिषोडश क्षिप्त्वा पुराणस्य गुडस्य तु ||
विपच्यमाने सान्द्रत्वं प्राप्ते व्योषाब्दधान्यकैः |
जंबूपल्लवचूतास्थिदाडिमत्वग्वचाभयाः ||
पाठाजातीफलाजाजीहिंगुलातिविषागुहाः |
तिक्ता शाल्मलिनिर्यास नागफेनयुजोपि च ||
पृथक्कर्षमितास्सम्यक् चूर्णिकृत्यात्र तद्रजः |
अवकीर्यानुलोड्यानु संयोज्या भावतारायेत् ||
दध्याच्च शीते क्षौद्रस्य प्रस्थमस्मिन् सुभाजने |
आदाय सम्यक् रक्षेच्च यथाकालं सुशीलीतः ||
फाणितं कौटजं भेलमुनिना विहितोर्शसां |
सर्वेषां शमनायालं बालेष्वप्यनिवारितः ||
palānidaśa bījānāṁ kuṭajasyāṣṭabhistvacaḥ |
palaiṣṣaḍbhiśca mūlasya caturbhiḥ kusumasya ca ||
dvābhyāṁ palābhyāṁ patrasya sahitāni catuṣṭaye |
jalāḍhakānāṁ saṁkṣudya nikṣipyāgnāvadhiśrayet ||
pādaśeṣe kaṣāyesmin pūte vastrāvagālanāt |
palāniṣoḍaśa kṣiptvā purāṇasya guḍasya tu ||
vipacyamāne sāndratvaṁ prāpte vyoṣābdadhānyakaiḥ |
jaṁbūpallavacūtāsthidāḍimatvagvacābhayāḥ ||
pāṭhājātīphalājājīhiṁgulātiviṣāguhāḥ |
tiktā śālmaliniryāsa nāgaphenayujopi ca ||
pr̥thakkarṣamitāssamyak cūrṇikr̥tyātra tadrajaḥ |
avakīryānuloḍyānu saṁyojyā bhāvatārāyet ||
dadhyācca śīte kṣaudrasya prasthamasmin subhājane |
ādāya samyak rakṣecca yathākālaṁ suśīlītaḥ ||
phāṇitaṁ kauṭajaṁ bhelamuninā vihitorśasāṁ |
sarveṣāṁ śamanāyālaṁ bāleṣvapyanivāritaḥ ||
The Contents of Kutaja Phanita —
- Kutaja Bija — Seeds of Holarrhena antidysentrica
- Kutaja Twak — Bark of Holarrhena antidysentrica
- Kutaja Moola — Roots of Holarrhena antidysentrica
- Kutaja Kusuma — Flowers of Holarrhena antidysentrica
- Kutaja Patra — Leaves of Holarrhena antidysentrica
- Vyosha (Trikatu) — Shunti (Zingiber officinale) + Maricha (Piper nigrum) + Pippali (Piper longum)
- Abda (Musta) — Cyperus rotundus
- Dhanyaka — Coriandrum sativum
- Jambu Pallava — Syzygium cumini
- Chutasthi (Amrasthi) — Mangifera indica
- Dadima Twak — Bark of Punica granatum
- Vacha — Acorus Calamus
- Abhaya (Haritaki) — Terminalia chebula
- Patha — Cissampelos pareira
- Jatiphala — Myristica fragrans
- Ajaji — Cuminum cyminum
- Hingula — Ferula narthex
- Ativisha — Aconitum heterophyllum
- Guha (Prsniparni) — Desmodium gangeticum
- Tikta
- Salmali niryasa — Bombax malabaricum/ Salmalia malabarica
- Naga Phena (Ahiphena) — Papaver somniferum
- Madhu — Honey
The Indications of Kutaja Phanita —
- All types of Arshas
Dosage of Kutaja Phanita
In general 10 – 20 gms once or twice daily or as advised by the physician.
Reference —
Sahasrayogam Lehya Prakarana 18
Medical Disclaimer. The information on this site is not intended or implied to be a substitute for professional medical advice, diagnosis or treatment.
Hello!!
I’m Dr. Malini Bhat MD (Ayu); an Ayurvedic Doctor and a health blogger. Follow me on social media to get daily health tips which you can easily adapt to a healthy lifestyle.